دوفصلنامه علمی گلجام

شناسایی استراتژی‌های مناسب در یک محیط رقابتی، به یک کسب و کار کمک می‌کند تا با یافتن راه درست به موفقیت دست پیدا کند. در این مقاله اثرات استراتژی‌های رقابتی مایکل پورتر شامل تمایز، تمرکز و رهبری هزینه بر گسترش بازار داخلی فرش دستباف سنجیده شده است و روش انجام این پژوهش، توصیفی و از شاخه پیمایشی می‌باشد. برای انجام این پژوهش، پرسش‌نامه‌ای طراحی و پس از اعتبارسنجی، میان دو گروه آماری شامل کارشناسان مرکز ملی فرش ایران و فروشندگان فرش دستباف شهر تهران که بیش از ده سال سابقه دارند، توزیع گردید. نتایج حاکی از آن است که هر سه استراتژی رقابتی می‌تواند موجب گسترش بازار داخلی صنعت فرش دستباف شود، ولی نتایج تأثیر هم‌زمان این سه استراتژی روی گسترش بازار برای دو گروه آماری کاملاً متفاوت است. از دیدگاه کارشناسان، رهبری هزینه بیشترین سهم را در گسترش بازار دارد و دو استراتژی دیگر سهم بسیار کمی را در گسترش بازار داخلی صنعت فرش دستباف خواهند داشت، ولی از دیدگاه فروشندگان، دو استراتژی تمرکز و تمایز به ترتیب بیشترین تأثیر را در گسترش بازار داخلی فرش دستباف دارند و استراتژی رهبری هزینه معنادار نمی‌باشد. علی‌رغم تأیید فرضیه‌های پژوهش، تحلیل‌های آماری در مورد این دو گروه حاکی از شکاف عمیق میان دیدگاه فروشندگان فرش دستباف شهر تهران و کارشناسان مرکز ملی فرش ایران می‌باشد.

دانشگاه محل تفکر منطقی‏ و آموزش و یادگیری بسیاری از مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که باعث ایجاد فرصت‌هایی برای پیشرفت و ترقی افراد می‌شود و آنان را برای ورود به عرصه‌های کاری آماده می‌سازد. افزایش و گسترش این مؤسسات به همراه رشد تغییرات محیطی باعث شده است تا مراکز دانشگاهی نیز، همانند سایر سازمان‌ها، اهمیت فلسفه مشتری مداری را درک نموده و برای حفظ موقعیت رقابتی خود، به بهبود کیفیت خدمات خود بپردازند. از آن‌جا که پیش‌نیاز بهبود کیفیت خدمات، پایش و ارزیابی آن و شناخت نقاط قوت و ضعف سازمان از این نظر است، استفاده از ابزار و روش‌های مناسب می‌تواند ما را در انجام این کار یاری رساند. یکی از ابزار مهم و پرکاربرد در این زمینه ServQual است. در این راستا، پرسش‌نامه‌ای بر اساس مدل ServQual (سروپرف) و در ۵ بُعد و ۲۷ سؤال طراحی و طی آن، سطح کیفیت خدمات آموزشی ارائه شده در دانشکده‌ی فرش جهاد دانشگاهی یزد اندازه‌گیری شده است. سپس با استفاده از روش TOPSIS فازی، مؤلفه‌های کیفیت خدمات در این دانشگاه رتبه‌بندی شده‌اند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که کیفیت خدمات آموزشی ارائه شده در این دانشکده در سطح متوسط قرار داشته است. هم‌چنین رتبه‌بندی مؤلفه‌های کیفیتی نشان داده که جذابیت ظاهری تسهیلات فیزیکی و ثبت و نگهداری سوابق تحصیلی دانشجو بدون کم و کاست، به ترتیب بهترین و بدترین مؤلفه‌های کیفیت خدمات آموزشی در این دانشکده بوده‌اند. در پایان پیشنهاداتی به منظور بهبود مهم‌ترین مؤلفه‌های کیفیت خدمات آموزشی ارائه گردیده است.