آقای علیرضا بهارلو، خانم صدیقه آقایی، دکتر محمدتقی آشوری،
دوره 6، شماره 16 - ( تابستان 1389 )
چکیده
نمکدان‌های عشایری از جمله آن دست‌بافته‌های عشایری هستند که در مقایسه با سایر منسوجات ایلیاتی مثل قالی، قالیچه، گلیم و... در سطح محدودتری شناخته شده‌اند. این محفظه‌های کاربردی عموماً در میان سایر دست‌بافته‌های ایلات مختلف کشورمان قابل مشاهده‌اند و به لحاظ ساختار و فرم، طرح و نقش، بافت، رنگ و تزئینات، مشخصات ویژه‌ای دارند که این امر لزوم شناخت آنها را در کنار سایر تولیدات عشایری، با اهمیت جلوه می‌دهد. در این میان، ایل افشاری کرمان با داشتن سابقه‌ای طولانی در زمینه بافندگی، از جمله عشایری می‌باشد که دارای نمکدان‌های متنوع و قابل توجهی است. نمکدان‌های افشاری معمولاً به دست زنان ایل بافته می‌شوند و به لحاظ ظاهری و سایر مختصات بافندگی بیان‌گر ویژگی‌های افشار هستند، حتی با وجود این‌که تأثیر و تأثرات بارزی نیز در آنها مشاهده می‌شود. بدین جهت در مقاله پیش رو سعی بر آن بوده تا با مطالعه ایل افشاری و سابقه بافندگی آن، و همچنین بررسی پیشینه تاریخی و اقلیمی و میزان تأثیرپذیری بافته‌هایشان از سایر نواحی؛ به شناختی پیرامون تولیدات آنها-علی الخصوص نمکدان‌ها- دست یافت و میزان اصالت طرح‌ها و سایر متعلقات این دست‌بافته‌ها را تعیین نمود. جنبه‌های زیبایی‌شناختی ظاهری نمکدان‌ها نیز مورد بررسی و تحلیل واقع شده و در نهایت، نتایج حاصل در تطبیق با منسوجات سایر اقوام کوچ‌رو سنجیده شده است.
