دوفصلنامه علمی گلجام

در این تحقیق از پروتئاز (آلکالاز) با ویژگی دوستدار محیط زیست و همچنین کلیاب جهت صمغ‌گیری استفاده شده است. غلظت‌های مختلف آنزیم و کلیاب مورد بررسی قرار گرفت. پس از صمغ‌گیری میزان کاهش وزن، استحکام، روشنایی و سفیدی تعیین و با استفاده از میکروسکوپ الکترونی تصاویر سطحی از نمونه‌ها تهیه شد. همچنین ابریشم صمغ‌گیری شده با روناس و دو دندانه کلرید قلع و زاج سفید به روش پیش‌دندانه رنگرزی و در سیستم CIE L*a*b* مورد ارزیابی قرار گرفته، ثبات عمومی نمونه‌ها تعیین شده است. نتایج نشان می‌دهد که درصد کاهش وزن نمونه‌های حاصل از کلیاب نسبت به آنزیم بیشتر بوده است. روش آنزیم نسبت به کلیاب تخریب کمتری روی فیلامنت‌های ابریشم نشان داده است. ثبات شستشویی و نوری نمونه‌ها نیز مطلوب ارزیابی شده است.

رنگرزی نخ پشمی با رنگزا‌های طبیعی همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است. در این مقاله گلبرگ گیاه زعفران به‌عنوان رنگزای طبیعی جهت حصول رنگ سبز در نخ خامه پشمی استفاده شده است. همه‌ساله در زمان برداشت زعفران در کشور، مقادیر انبوهی گلبرگ زعفران تولید می‌شود که غالباً به‌صورت ضایعات بوده و به مقدار محدود مورد استفاده قرار می‌گیرد. با کاربرد گل زعفران به‌عنوان گیاهی رنگزا علاوه بر ایجاد ارزش افزوده می‌توان فام سبز نیز در نخ خامه پشمی ایجاد نمود. در این مقاله برای رنگرزی نخ خامه پشمی با گلبرگ زعفران، از دندانه‌های زاج سفید، کلرور قلع، سولفات مس و سولفات آهن II همراه با اسیدهای آلی نظیر اسید استیک، لاکتیک، سیتریک و اگزالیک با روش پیش‌دندانه استفاده شد. پس از رنگرزی، نمونه‌هایی که فام سبز ایجاد کرده بودند با نمونه‌های بدون دندانه انتخاب شده و پارامترهای نوری، ثبات‌های شست‌و‌شویی، نوری و مالشی آنها اندازه‌گیری شد. نتایج نشان می‌دهند که دندانه زاج سفید و کلرور قلع با گلبرگ زعفران می‌توانند رنگ سبز ایجاد کنند. ثبات‌های اندازه‌گیری شده در دندانه زاج سفید نسبت به کلرور قلع از مقادیر بالاتری برخوردارند.