دوفصلنامه علمی گلجام

خصوصیات ویژه الیاف پشم گوسفندان بومی ایرانی (مانند بازگشت پذیری مناسب) در مقایسه با پشم گوسفندان مرینوس سبب استفاده انحصاری آنها در فرش دستباف شده است. بهبود خواص فیزیکی الیاف پشم مانند ایجاد تغییرات سطحی با تغییر در فلسها،‌ افزایش جلا و سفیدی الیاف و یکنواخت تر کردن سطح کیفیت فرش دستباف را بهتر می کند. در این تحقیق،‌اثر آنزیم پروتئاز را روی الیاف پشم ایرانی بررسی کرده و غلظت و زمان مناسب عملیات آنزیمی برای به دست آوردن تغییرات مطلوب را مشخص نموده ایم. نتایج نشان می دهند که افزایش غلظت آنزیم سبب افزایش درصد کاهش وزن نمونه ها و کاهش استحکام و درصد ازدیاد طول نسبی شده است. افزایش زمان عملیات آنزیمی نیز موجب افزایش سفیدی و درخشندگی نمونه ها و میزان زاویه خمش می شود. همچنین در این تحقیق به تغییرات مطلوب ایجاد شده در الیاف از جمله افزایش سفیدی،‌ انعطاف پذیری و ظرافت و همچنین اثرهای دیگر مانند کاهش وزن،‌کاهش استحکام و ازدیاد طول نیز اشاره کرده ایم. 

یکی از روش‌های اصلاح الیاف پشمی ایرانی کاهش ظرافت آن و ایجاد ویژگی زیردست ابریشمی در آن است که معمولاً با کاهش استحکام الیاف همراه است. همچنین ضد‌میکروب کردن کالای پشمی نیز به جهت حفاظت کالا و مصرف‌کننده در برابر حمله و رشد میکروبی مورد توجه است. در این تحقیق سنتز همزمان نانو‌نقره به کمک احیاء نیترات نقره توسط بی‌سولفیت سدیم انجام شده و همزمان، افزایش ظرافت الیاف پشم نیز به‌وسیله اعمال کشش روی نخ حاصل شده است. بر این اساس نخ پشم ضخیم ایرانی با ظرافت مناسب همراه با سنتز نانو‌نقره روی آن به‌دست آمده است که ضمن حصول خواص ضد‌میکروبی مناسب، برخی ویژگی‌های دیگر آن شامل استحکام و نمره نخ نیز بهبود یافته است. همچنین آنالیز‌های EDX و SEM با تأیید سنتز نانو‌نقره روی الیاف پشم نشان دادند که شرایط آزمایش اهمیتی ویژه داشته و در رفتار ضد‌میکروبی لیف مؤثرند.