تعاونیهای فرش دستباف روستایی یکی از نظامهای تولیدی در صنعت فرش دستباف کشور هستند که هدف آنها استفاده مؤثر از منابع جهت پاسخگویی به نیازهای تولیدکنندگان سنتی فرش دستباف است. از آنجا که در حدود سه دهه از تشکیل این تعاونیها در کشور میگذرد و ادامه فعالیت اقتصادی و اجتماعی این تعاونیها بستگی به تجزیه و تحلیل مشکلات جاری آنها دارد، در این مطالعه تعاونیهای فرش دستباف روستایی شهرستان همدان آسیبشناسی شدهاند. مهمترین اهداف تحقیق عبارتند از: (۱) تحلیل نقاط ضعف، تهدیدها، نقاط قوت و فرصتهای تعاونیهای فرش دستباف و (۲) تدوین، تبیین و تحلیل استراتژیهایی جهت تقویت این تعاونیها با توجه به نتایج آسیبشناسی. جامعه آماری تحقیق کلیه اعضای فعال تعاونیهای فرش دستباف شهرستان همدان (۹۲۳ نفر) است که از این تعداد ۹۰ نفر بهعنوان نمونه انتخاب شدند. پرسشنامه مهمترین ابزار جمعآوری اطلاعات در تحقیق حاضر است، اما با توجه به ماهیت تحقیق در کنار پرسشنامه، از تکنیک مصاحبه نیز استفاده شده است. روایی صوری پرسشنامه توسط صاحبنظران و محققان مورد تأیید قرار گرفت. جهت بررسی پایایی ابزار تحقیق، پرسشنامه در اختیار تعدادی از اعضای تعاونیهای فرش دستباف قرار گرفت و نتایج آن بررسی و آلفای کرونباخ آن ۷۹/۰ به دست آمده که رقم قابل قبولی است. در این مطالعه جهت تشخیص آسیبهای تعاونیهای فرش دستباف از آنالیز SWOT استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد رضایت اعضا در زمینه تهیه طرحها و نقشههای جدید فرش دستباف مهمترین نقطه قوت، کمبود امکانات تعاونی برای ایفای نقش مناسب مهمترین نقطه ضعف، مناسب بودن جایگاه فرش ایران در دنیا مهمترین فرصت و بیثباتی بازار فرش دستباف مهمترین تهدید برای تعاونیهای فرش دستباف روستایی هستند. در ادامه مقاله چهار دسته استراتژی جهت مقابله با تهدیدها و نقاط ضعف و تقویت فرصتها و نقاط قوت با توجه به نتایج بهدست آمده، ارائه شده است.
