3 نتیجه برای صنایع دستی
دکتر عبدالحمید حاجی پور شوشتری،
دوره 3، شماره 6 - ( 6-1386 )
چکیده
یکی از برنامه های بهبود بهره وری، ارتقای کیفیت محصولات است و کیفیت بالاتر، شرط لازم و کافی برای ارتقای بهره وری محسوب می شود. همان گونه که فعالیت های اقتصادی پیوسته در حال توسعه است، انتظارات و نیازمندیهای مشتریان نیز در حال دگرگونی است. افراد همواره خواهان کیفیت بهتر هستند. امروزه اداره یک فعالیت اقتصادی، بیشتر به مسابقه کیفیت شباهت دارد و تسامح در کیفیت، به منزله نفی نقا و تداوم فعالیتهای اقتصادی است. از سوی دیگر صنایع دستی به عنوان بخشی مهم و تاثیر گذار در ساختار اجتماعی، فرهنگی، هنری و اقتصادی، نقش مهم و ارزنده ای در توسعه اقتصادی و فعالیتهای فقر زدایی کشورها( به ویژه جهان سوم) ایفا می کند. مهر اصالت سازمان یونسکو در خصوص صنایع دستی که در صورت احراز شرایطی چون اصالت، هویت ملی،ابداع و نوآوری،رعایت جنب های کاربردی و مسائل زیست محیطی و قوانین کار و حقوق مالکیت معنوی و نیز داشتن بازار مناسب به منظور تداوم تولید و حضور در بازارهای مقصد و در نهایت ارتقای کیفیت و بسط و توسعه صنایع دستی،اعطا گردیده و در راستای صیانت از کیان فرهنگی و هنری ملتها است امری مهم و ممدوح و شایسته توجه و تاکید دست اندرکاران است. مهر اصالت یونسکو که توسط دفتر بانکوک و با همکاری انجمن توسعه و ترویج صنایع دستی آسه آن (AHPADA) در سال ۲۰۰۱ در آسیا تاسیس شد، در سال۲۰۰۴ به بخشهای جنوب آسیا و آسیای مرکزی و از سال ۲۰۰۶ به شرق آسیا، آفریقا، اروپا و امریکا تسری یافت.این برنامه اهدافی چون تداوم و تقویت دانش سنتی و مهارتهای هنری را که در نهایت به حافظت و صیانت از تنوع فرهنگی ملتها(مناطق مختلف)منتج می شود،تعقیب می کند. ایران در اولین سال مشارکت خود در این برنامه بین المللی که در مهر ماه سال جاری ۱۳۸۶ در شهر دوشنبه تاجیکستان برگزار گردید، شش مهر اصالت دریافت کرد. با توجه به اهمیت فرهنگی،هنری و اقتصادی موضوع،مقاله حاضر تلاشی در جهت معرفی بیشتر و تبیین این مهر محسوب می شود.
چکامه ضمیری، ابوالقاسم نعمت شهربابکی،
دوره 15، شماره 36 - ( 12-1398 )
چکیده
فرش دستباف اصیل سیستان از دیرباز همواره نقش مهمی در معیشت و اقتصاد مردم این خطه داشته است. با این وجود مشکلات موجود در حوزه فرش دستباف ایران و به صورت منحصر به فرد معضلات بومی خاص این منطقه، جایگاه این هنر- صنعت ارزشمند را تحت تأثیر قرار داده است. به طوری که امروزه تولید فرش اصیل سیستان به میزان زیادی کاهش یافته و استفاده از نقشه ها و طرح های دیگر نقاط ایران (تبریز، کاشان و اصفهان) در بافته های منطقه رواج یافته است. ادامه این روند می تواند در درازمدت به فراموشی و زوال قالی سیستان و الگوها و سنت های مرتبط با آن بیانجامد؛ بنابراین مطالعه و بررسی شاخص های آسیب رسان به جایگاه فرش منطقه به منظور برنامه ریزی آتی جهت رفع آنها ضروری به نظر می رسد؛ که این مسئله به عنوان هدف اصلی پژوهش پیشرو مدنظر قرار گرفته است.
روش پژوهش ترکیبی و اکتشافی است. ابتدا با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته علل رکود فرش دستباف سیستان از دیدگاه کارشناسان این حوزه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نوزده عامل اصلی اثرگذار در این زمینه شناسایی شده است. سپس با استفاده از عوامل مذکور پرسشنامه ای جدید طراحی گردید که در چارچوب طیف لیکرت دیدگاه مردم محلی این حوزه در ارتباط با علل رکود فرش دستباف سیستان مورد بررسی قرار گرفت. در این مرحله آزمون تی تک نمونه برای واکاوری داده های پرسشنامه به کار رفت. نتایج نشان می دهد که به ترتیب خشکسالی و نابودی دامپروری، تغییر سبک زندگی و الگوی معیشتی و همینطور سودآوری پایین محصول نهایی، پر اهمیت ترین علل لطمه رسان به فرش دستباف اصیل سیستان هستند.
زهرا چراغی، حبیب شهبازی شیران، سیدمهدی حسینی نیا، محمد اسکندری پویا،
دوره 17، شماره 39 - ( 6-1400 )
چکیده
چکیده
دستبافتههای گلیم به عنوان یک هنر دستی زنانه در برخی از مناطق عشایری و روستایی ایران رواج دارد. این هنر، دارای تنوعی از بافت و نقوش بوده که در برخی از نقاط، مشخصۀ فرهنگ همان منطقه است. یکی از هنرهای رایج در استان لرستان، بافت گلیم با استفاده از نقوش سنتی میباشد که در گذر زمان دستخوش تغییرات گوناگونی شده است. از ویژگیهای بارز این هنر در این منطقه تقارن، تنوع، انتزاعی و گرافیکی بودن نقوش میباشد. نقوش گلیمهای لرستان مجموعهای از دستبافتهها است که در طول سالیان متمادی؛ اعتقادات، باورها و آداب و رسوم را که نسل به نسل به آنها رسیده، در خود جای داده است. هدف اصلی این پژوهش مطالعه مهمترین نقوش به کار رفته در روی گلیمهای شهرستان کوهدشت با تاثیرپذیری از فرهنگ مردم منطقه و همچنین عوامل مؤثر در پیدایش آنها میباشد. سؤال اصلی این پژوهش بدین صورت مطرح میگردد که دست بافتههای گلیم در این منطقه به چند گونه تقسیم میشوند؟ و کدام عوامل در ایجاد تزئینات و پیدایش نقوش گلیم مؤثر بودهاند؟ روش تحقیق در این پژوهش، به صورت توصیفی–تحلیلی میباشد و شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانهای و میدانی است و به تحلیل کیفی نمونههای مورد مطالعه میپردازد. براساس نتایج مطالعات، مهمترین نقوش بافته شده بر روی گلیمها عباتنداز؛ نقوش آیینی و اسطورهای (نقش سرو، درخت زندگی همراه با گوزن، الهه زن، کوه)، نقوش حیوانات و مرغان (بزکوهی، اسب، خروس، اردک)، نقوشی یادمانی از سوگ و سور (رقص)، نقوش گیاهی و نقوشی برگرفته از اعتقادات مذهبی (نقش حوض)، همچنین میتوان گفت اکثر نقوش به کار رفته برروی این دستبافتهها با الهام از نقوش مفرغهای لرستان بوده که به صورت پیوسته تا به امروز ادامه داشته است.