دکتر حجت ورمزیاری، آقای بهروز رازانی، آقای مصطفی مرادی،
دوره 14، شماره 33 - ( 6-1397 )
چکیده
هدف کلی این پژوهش، تحلیل چالش‌ها و راهکارهای اساسی هنر صنعت فرش دستباف روستایی ایران از دیدگاه کارشناسان و مطلعان کلیدی به منظور تدوین راهکارهای مناسب برای بهبود سیاست‌گذاری در این حوزه بود. پژوهش کیفی حاضر با استفاده از نظریه زمینه‌ای انجام شد. افراد مورد مطالعه، با استفاده از نمونه‌گیری مبتنی بر هدف از بین صاحب‌نظران، کارشناسان دستگاه‌های اجرایی و فعالان حوزه هنر صنعت فرش دستباف انتخاب شدند. به منظور جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه‌های نیمه‌ساختار یافته بهره گرفته شد. یافته‌ها نشان داد، «ضعف مدیریت و سیاست‌گذاری»، «کارکرد نامناسب نظام ارائه خدمات بیمه و مالی»، «موانع و محدودیت‌های تولید»، «موانع و محدودیت‌های فروش» و «افول بافندگی» به عنوان چالش‌های اساسی توسعه هنر صنعت فرش دستباف روستایی مطرح هستند. در این بین، ضعف مدیریت و سیاست‌گذاری به عنوان مانع کلیدی توسعه هنر صنعت فرش دستباف روستایی شناسایی شد. این مشکل ریشهای، بر اساس مفاهیمی از جمله عدم ثبات مدیریتی و جایگاه ضعیف سازمانی، جایگاه غیرشفاف هنر صنعت فرش دستباف روستایی در قوانین بودجه سنواتی کشور و عدم تحقق مناسب اهداف برنامه پنجم برساخته شد. تغییرات اساسی در حوزه مدیریت و سیاست‌گذاری هنر صنعت فرش دستباف روستایی ضروری به نظر میرسد. نهاد متولی این صنعت باید بتواند بر اساس هویت روستاها و ترکیب فعالیتهای اقتصادی این مناطق، هنر صنعت فرش دستباف را به نحوی سازماندهی و مدیریت نماید که در فقرزدایی و بهبود معیشت پایدار روستائیان و عشایر نقش اساسیتری داشته باشد. همچنین به منظور ساماندهی زنجیره تولید و فروش هنر صنعت فرش دستباف روستایی، ایجاد و توسعه «الگوی قراردادی» با تأکید بر رعایت حقوق بافندگان روستایی پیشنهاد شده است.
گلثوم اکبری ارباطان، رسول عباسی،
دوره 15، شماره 36 - ( 12-1398 )
چکیده
در سال‌های اخیر موج تحریم‌ها بر اقتصاد ایران سایه انداخته است که با هدف کاهش توان مالی، رفاه ملی و یأس و ناباوری، جبهه تقابلی جدیدی پیش روی اقتصاد ایران باز کرده است. با توجه به اهمیت و نقش ویژه بافت فرش و جایگاه آن در اقتصاد کشور، شناسایی و مطالعه مشکلات اخیر بافندگان فرش دستبافت همگام با تحریم ضروری می‌نماید. این پژوهش با این هدف به شیوه توصیفی از طریق مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساختارمند به تدوین و اعتباریابی چارچوبی مفهومی با روش تحلیل مضمون پرداخته است. جامعه آماری شامل قالیبافان شهر آرباطان در استان آذربایجان شرقی هستند که از بین آنها 20 نفر قالیباف به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و در این مطالعه مشارکت کردند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد چالش‌های یاد‌شده در قالب چهار مضمون اصلی شامل چالش‌های فردی، چالش‌های تولید، چالش‌های فروش و چالش‌های متولیان و 33 مضمون فرعی قابل دسته‌بندی است. در انتها با توجه به نتایج پژوهش، پیشنهادهایی چون توسعه تسهیلات مالی حمایتی با بهره‌ی کم، نظام‌مند کردن و سازماندهی مکانیسم‌های فراوری مواد اولیه در داخل کشور و تبلیغات مناسب در بازارهای جهانی در جهت حل مشکلات قالیبافان ارائه شده است.
