کـــــــرمان، ســـلطــان قـــالیبافی ایــران قالی کرمانی در حالی نام سلطان فرش را در بازارهای جهانی به خود اختصاص داده که شرایط حاکم بر بازار این روزها حال و روز مناسبی ندارد و به نظر می رسد تولید تابلو فرش صادراتی راه مناسبی برای خروج از وضعیت کنونی است. |
|
به گزارش خبرنگار مهر، فرش کرمانی یا همان قالی کرمانی یکی از کهن ترین صنایع دستی ایران زمین محسوب می شود که نشانه فرهنگ و هنر مردمان اصیل کویر است هنری که تار و پودش با فرهنگ و ادبیات مردم کرمان در هم آمیخته است و تا چندی قبل در هر خانه کرمانی دار قالی بود و در هر کوی و برز صدای مردان و زنان نقشه خوان و و دارهای قالی همه جا را گرفته بود اما این روزها قالی کرمان در این استان روزگار خوبی ندارد. تولید قالی کاهش یافته و صادراتش نیز با رکود مواجه شده است این درحالی است که هنوز اقبال اروپا و آمریکا برای واردات قالی کرمانی فروکش نکرده است و تقاضا در بازار وجود دارد. فرش کرمانی که این روزها ما کرمانی ها زیر پایمان می اندازیم و کمتر به ابعاد صادراتی آن توجه می کنیم در آن سوی مرزها بر دیوارها آویزان می شود و کلکسیونرها اروپایی میلیونها دلار می دهند که نفیس ترینهایش را داشته باشند. مصداق این ادعا برپایی دادگاهی در آلمان برای تصاحب یک تخته قالی کرمانی است و از سوی دیگر در حراج کریستی لندن یک قالی کرمان رکورد می شکند و چشم کلکسیون دارهای اروپایی را خیره می کند.
از حراج کریستی لندن تا کارگاههای فرش بافی راور
از نظر مدیر فروش فرش حراج کریستی این فرش که از جنس ابریشم بافته شده است دارای جذابیت و توازن خیره کننده در رنگ و طراحی است و به صورت فریبنده و در عین حال ساده بافته شده است. این کارشناس فرش کریستی فرش کرمان را هنری جذاب دانسته و هنرمندان کرمانی را موثرترین و نفوذپذیرترین هنرمندان در این هنر نامیده است. حال اگر نظری به این فرش کرمانی که در یکی از روستاهای راور کرمان بافته شده است در سوی دیگر عدم توازن را خواهیم یافت. احتمالا هنرمند بافتنده این اثر در یکی از کارگاههای روستایی و در اوج محرومیت این فرش را بافته و در نهایت تنها مزد دست خود را دریافت کرده و سایر عواید هنرش به جیب دلالان سرازیر شده است و در نهایت سر خوردگی قالیبافان و عدم حمایت از آنان موجب شده این روزها فرش کرمان رو به افول بگذارد. بهترین قالی استان کرمان در راور کرمان بافته می شود و سابقه این هنر به قبل از دوران صفویه باز می گردد، فرش کرمان نیز در دوران صفویه همچون سایر هنرهای ایرانی در اوج خود قرار گرفت. در آن زمان طبق اسناد تاریخی فرش کرمان به هندوستان حمل می شد و از آنجا به کشورهای اروپایی و آمریکا راه می یافت. در این بره بود که قالی کرمان زینت بخش تالارها و مراسمهای مناطق مختلف جهان شد شهرتی که قالی کرمان برای خود ایجاد کرد به گفته هنرمندان و خواستاران این هنر کرمانی به دلیل تلفیق هنرمندانه رنگ و طرح است.
اصالت طراحی و تلفیق رنگ و نقش کلید ماندگاری قالی کرمان
اصالت در طراحی و نقشه های قالی کرمان و از سوی دیگر جنس بسیار مرغوب پشم و رنگی که در بافت آنها به کار برده می شده است موجب شده این قالی به ضرب المثلها نیز راه یابد و مصداق این ضرب المثل شود که هر چه پا بخورد زیباتر و شکیل تر می شود. این هنر در کرمان به حدی رونق گرفته بود که روزگاری فرش ایرانی را با نام فرش کرمان می شناختند اما هم اکنون بازار فرش کرمان با رکود مواجه شده است.
فرش کرمانی چینی شده است!
نقشهای فرش کرمان هنوز هم بافته می شود اما این بار به وسیله کارگران چینی، بنگلادشی، هندی، افغان و پاکستانی و کیلومترها دورتر از کرمان و با استفاده از مواد اولیه بسیار نامرغوب و در نهایت نیز این قالی ها با نام فرش کرمان به بازار عرضه می شوند و به دلیل اینکه ذائقه مصرف کننده نیز در تولیدشان بسیار مورد توجه قرار گرفته است در بازار مصرف نیز مشتریهای خوبی را جذب کرده اند اما دارهای قالی کرمان در روستاها و کارگاههای قالی بافی کرمان همچنان بردار است و کسی گامی برای ساماندهی این مهم برنمی دارد و یا اگر حرفی زده شود در حد شعار باقی می ماند و دارهای قالی کرمان بی رونق مانده اند.
کپی برداری از طرحهای اصیل کرمان
بالا رفتن نرخ مواد اولیه از جمله پشم و رنگ از یک سو و از سوی دیگر ورود فرشهای ماشینی نیز به بازار معضل دیگری در کنار کپی کاریهای بیگانگان از فرش نفیس کرمان است. هنری که در زمان مرحوم محمد ارجمند کرمانی در بازارهای جهانی جایگاهی ویژه یافت و ارجمند با برنامه ریزیش لقب سلطان فرش را به خود اختصاص داد و فرش کرمان را نیز به لحاظ ارزش هنری و کیفیت شهره خاص و عام کرد و افرادی همچون میرزا مصطفی کمال راهش را ادامه دادند تا فرش کرمان جایگاهی برای خود یافت اما اینکه چرا در دهه های اخیر به این هنر دست مردمان کرمان ارجی گذاشته نشده است و سرمایه بومی و نیروهای کار خلاق و مستعد اندر خم یک کوچه مانده اند سئوالی است که سالهاست پاسخی برایش یافت نشده است. آنچه که هم اکنون راه گریز فرش کرمان و این صنعت از اوضاع کنونی به نظر می رسد رونق دهی به بافت تابلوفرشهای نفیس کرمانی است. طراحها و نقشهای هنرمندان کرمانی با استفاده از مواد اولیه مرغوب باید به این سمت گرایش یابد زیرا بازار فروش تابلو فرشهای مرغوب در بازارهای جهانی مطلوب است و از سوی دیگر برای بافت تابلو فرش نیز به سرمایه کمتری و زمان محدودتری نسبت به بافت قالی های بزرگ نیاز است. اما نباید فراموش کرد که فرشهای ماشینی حتی به این عرصه هم نفوذ کرده اند و با کپی کردن طرحهای نفیس و کهن قالی کرمان تابلوفرشهای بسیار بی کیفیت را تولید می کنند که به اصالت و قدرت رقابت در بازار داخلی و خارجی فرش کرمان صدمات جبران ناپذیر وارد کرده است.
فرش بافان نیاز به حمایت دارند
رئیس اتحادیه صنف فرش دستباف استان کرمان در گفتگو با مهر در خصوص وضعیت کنونی فرش دستباف کرمان می گوید: وضعیت فرش دستباف کرمان مطلوب نیست و در صورت تداوم این امر شاهد ضربه بیشتر به این هنر اصیل کرمان خواهیم بود. محمد رضا وزیری نسب افزود: حمایت از تولید کنندگان و بافندگان فرش دستباف تنها راه نجات فرش دستباف از این اوضاع است اما در شرایط کنونی تولید فرش دستباف مقرون به صرفه نیست و فعالان این بخش نیاز به حمایتهای دولت و سیاستهای عملی و تشویقی دارند.
هنری که در خاطره ها می ماند
وی با اشاره به مسن شدن آخرین نسل بافندگان گفت: گرایش به قالی بافی با توجه به وضعیت کنونی این هنر و صنعت کم شده و بیم آن وجود دارد که نسل آینده فرش بافان در کنار کاهش شدید جمعیتی با کاهش انگیزه نیز مواجه شوند و در نهایت این هنر در خاطره ها بماند. وزیری نسب افزایش بی رویه نرخ مواد اولیه فرش بافی از جمله نخ خامه، پشم و ابریشم را دلیل اصلی رکود در بازار دانست و گفت: از سوی دیگر می بینیم که در کشورهای رقیب تولید قالی با استفاده از کپی برداری از نقشه های اصیل کرمان با نرخ پائین ادامه دارد و بازار فرش از دست هنرمندان و صادرکنندگان کرمانی خارج شده است. وی افزود: هم اکنون مهمترین وارد کنندگان فرش کرمان را کشورهای عربی تشکیل می دهند و به بازار مصرف فرش کرمان در اروپا و آمریکا صدمه جدی وارد شده است و به دست بافندگان چینی افتاده است.
طرح نجات بخشی فرش دستباف کرمان
محمد صدوقی دیگر کارشناس فرش کرمان در گفتگو با مهر اظهارداشت: این حقیقت است که به دلیل عدم حمایت از قالی بافان به مرور زمان بازار فرش از دست هنرمندان استان خارج شده است و ادامه این وضعیت حتی موجب نگرانیهایی در خصوص توقف صنعت بافت فرش شده است. وی گفت: با توجه به میزان تولید و بافت فرش هم اکنون باید با چاره اندیشی فوری انجام شود و اگر این صنعت به حال خود رها شود دیگر اثری از قالی کرمان باقی نمی ماند. صدوقی گفت: باید نیاز بازار را با توجه به وضعیت خودمان هماهنگ کنیم و به نظر می رسد با گرایش به تولید تابلو فرش می توان در کوتاه مدت مشکلات قالی بافان و صادر کنندگان را رفع کند.
وی افزود: باید با یک برنامه ریزی منسجم و با توجه به وجود نزدیک به 10
هزار قالی باف در کرمان تابلو فرشهای نفیس را در ابعاد کوچکتر و با هزینه
کمتر از قالی بزرگ کرمان تولید کنیم و با قابهای نفیس به کشورهای مقصد صادر
کنیم. گزارش: اسما محمودی منبع: خبرگزاری مهــــــــر |
|
|
 | لکه بری در فرش (60185 بازدید) |
| توجه به فرش در دکوراسیون داخلی (34018 بازدید) |
| شرایط عضویت در انجمن علمی فرش ایران (27837 بازدید) |
| اطلاعاتی در مورد گلیم و انواع آن (26450 بازدید) |
| انواع گره ها در فرش ایرانی (26093 بازدید) |
| اعضای پیوسته (23101 بازدید) |
| نام و نام خانوادگی اعضای دانشجویی (20729 بازدید) |
| نشانی و تلفن انجمن علمی فرش ایران (19537 بازدید) |
| بخش ها (18797 بازدید) |
| هیئت مدیره انجمن از ابتدا تا کنون (18589 بازدید) |
