سلسله گفتاری پیرامون هنر و هنرمندان قالی تبریز/ مقاله چهارم/ استاد پورکاظم

 | تاریخ ارسال: 1392/8/2 | 
 



جرعه ای از جام عشق
سلسله گفتاری پیرامون هنر و هنرمندان قالی تبریز


تحقیق و نگارش از : سعید رونقیان تبریزی

مقدمه
تا کنون درموضوع قالی ایران و مجموعه عوامل آن  ، بسیار گفته و نوشته اند ، وهراندیشه ای با ویژه گیهای خاستگاه خود به شرح و وصف آن پرداخته است ، اما آنچه دراین میان جای تامل دارد عدم و یا کمینه بودن مطلبی گفتار و نوشتارهائیست که قالی وعوامل آن را آنگونه که هست ، نموده باشد و به عبارت دیگر، آنگونه قالی ایران وعوامل آن را نمایانده باشد که هویت مفهومی وموضوعی آن مستقل ازشخصیت حقیقی یا حقوقی گوینده یا نویسنده  ، برای خواننده یا شنونده قابل درک ودریافت باشد.
البته بی هیچ اشارتی برآگاهان امر روشن است که بررسی کارشناسانه وعلمی قالی ایران بطورهمه جانبه ، به جهت وسعت جغرافیایی وگسترده گی موضوعی ومفهومی آن ، امرچندان سهل وساده ای نیست ، مخصوصا آنگاه که عقبه تاریخی نیزبراین عوامل افزوده شود که درآن صورت وقتی سخن از قالی ایران است ، حیطه کلام از پارت و ماد است تا به امروز، درمنطقه ای به وسعت جغرافیایی ختن تا قسطنطنیه .
نگارنده همواره وبه هر بهانه ای متذکر این باورعقلی و علمی بوده است که هیچ کس نمیتواند به تنهایی قالی ایران را بطورهمه جانبه شناخته و بشناساند وادعای هرمدعی در این مقام جز لاف و گزاف نخواهد بود ، ولذا تنها راه شناخت فرش ایران روش استقرائی است تا بتوان از کنارهم نهادن مجموعه یافته های نظری وعملی همگان ، تعریف و توصیفی جامع و کامل از قالی ایران و مجموعه عوامل آن ارائه نمود.
درپی این اندیشه به نسبت وسع و توان ، در جهت شناساندن گوشه ای از قالی ایران آنهم در محدوده زمانی و مکانی معین ، سلسله گفتاری به علاقمندان تقدیم می شود که درهرمقاله ازآن به طور مستقل یکی از عوامل قالی تبریز اعم از طراح و نقاش ، تولید کننده ، خبره ، امضا ها ، وهرآنچه بنوعی در شکل یا هویت قالی تبریز نقشی داشته است ، معرفی خواهد شد .
لازم به ذکر است  که شرح و تفصیل جزئیات  هر مورد ، خارج از عهده مقالات بوده ،  لذا به ایجاب نوشتار، به صفات برجسته و نکات کلیدی هر مورد بسنده نموده و بگو نه ایکه خللی به موضوع وارد نشود رعایت اختصار شده است .
توضیح لازم دیگر اینکه  بحسب احساس ضرورت عقلی، بر خلاف عرف معمول از عوامل و نقش آفرینانی سخن آغاز می کنیم که در قید حیات و حدالامکان مرجع و منبع همین نوشتارها باشند ، چرا که اگراین نقد بگذاریم و به نسیه ها بپردازیم ، چه بسا همین افراد معدود و منابع محدود را نیز که بمثابه دائره المعارف هایی از احوال قالی تبریز هستند  ، بدون اخذ و ثبت هیچ شرح و احوالی از کف بدهیم .



 مقاله چهارم
حسین پورکاظم

یادگار پدر



مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 1 _ استاد حسین پور کاظم


 پسر کو ندارد نشان از پدر     تو بیگانه خوانش مخوانش پسر


در حقیقت این مقاله را باید بنوعی مکملی برمقاله سوم پنداشت ، چرا که استاد حسین پور کاظم بنا بر پنداروتائید خودشان ، چنانچه درعرصه فرش تبریز قلمی زده یا حرفی برای گفتن داشته ، همگی  درحاصل تجربیاتی بوده است که درمحضر پدرآموخته واندوخته است .



مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 2 _ استاد حسین پور کاظم ( با فلش مشخص گردیده) و استاد محمد علی قره باغی در مکتب مرحوم استاد حاج رحیم پور کاظم



در سال 1324 استاد حسین پور کاظم پا به عرصه وجود نهاد و پس ازسپری نمودن دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی ، به کارخانه قالیبافی پدر راه یافته وکمک دست پدرگردید .

مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 3 _ عکسی از دوران کودکی استاد حسین پور کاظم در منزل پدری و در کنار یکی از فرش های تولیدی پدر


درهمان دوران ضمن تحصیل ، بهمراه پدربا اشتغال به امورات تولیدی کارگاه قالیبافی و رسیدگی به دارهای بیرون ازکارگاه ، خود را برای میراث داری شایسته هنرپدردرآینده آماده می نمود.
 استاد حسین پور کاظم پس از آنکه طراحی را در محضر پدر آموخت و همچنین تقریبا با تمام مسائل مربوط به فرش از تولید گرفته تا تجارت از نزدیک و بیواسطه آشنا گردید ، درهنگامه ورود به دهه چهارم عمربود ه و احساس می نمود توان و تجربه لازم را برای پاسداری از نام و میراث پدر داراست ، از همین روی در سال 1352 تصمیم به استقلال از پدر گرفته و اندوخته های خود را شخصا به بوته آزمایش می نهد .

مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 4 _ یکی از طرح های نو آورانه استاد حسین پور کاظم


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 5 _ فرشی که از روی طرح استاد حسین پور کاظم با تغییرات اندکی باز بافی شده است.


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 6 _ مدل طرح بوته از آثار استاد حسین پور کاظم بر روی کاغذ کالک .


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 7 _ مدل طرح بوته با نمای نزدیک


استاد در این دوران جدید از حیات هنری ، طراحی های بسیاری بنا به سفارش تولید کنندگان معروف فرش تبریز همانند  آقایان شهسوار پور، فضائلی ، عظیمی ، خوش حق وامثالهم انجام داده و حتی پسرعمویشان آقای ششگلانی که ساکن مشهد مقدس ویکی ازتولید کنندگان خوش سلیقه و صاحب نام آن دیارند ، از این ذوق و هنر بهره مند گردید ، که ثمره اش درفرش هائی زیبا با مارک " ششگلانی "  جلوه گرگشته ومعروف بازارفرش مشهد بلکه ایران شد .
استاد حسین پور کاظم  مضاف بر طراحی ، که آشنایان امر بر صعوبت آن در آن دوران آگاهند ، به امورتولید نیز مشغول و قالی ها و تابلو فرش های زیبایی به دوستداران و علاقه مندان فرش تبریز ارائه نموده اند .


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 8 _ استاد حسین پور کاظم در کنار یکی از فرشهای تصویری تولیدی خودشان


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 9 _ عکسی مربوط به یکی از تابلو فرش های تولیدی استاد حسین پور کاظم


پس از وفات مرحوم استاد حاج رحیم  پورکاظم ، دست اندر کاران صنعت حوله بافی که قلم و هنر آنمرحوم را در پسردیده بودند ، به سراغ استاد آمده و طرح های زیبای فراوانی را بیادگار از ایشان بربافته هایشان نشاندند.


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 10 _ یکی از نقوش زیبای ترسیمی توسط استاد حسین پور کاظم برای تولید کنندگان حوله


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 11 _ طرحی دیگر از استاد حسین پور کاظم برای استفاده در بافت حوله


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 12 _ نقش گل و پروانه یادگاری از استاد حسین پور کاظم برای تولید کنندگان حوله


استاد از همان اوان فعالیت هنری تا به امروز ، علاوه بردغدغه بروز نگه داشتن طراحی فرش تبریز همواره بر این نکته تاکید داشته و دارند که باید طرح های اصیل قالی تبریز بطور مستند حفظ  ونگهداری شوند تا بعنوان منبع الهام و پشتوانه ای قوی برای آیندگان باشد ، لکن قصد استاد از این سخن تقلید و اقتباس نیست که سخت از آن بیزار و معتقد به مبتکر بودن طراح قالی می باشند ، همانگونه که در مصاحبه با روزنامه کیهان مورخه فروردین 1353 شمسی در ارتباط با این نکات چنین بیان داشته اند :
..... هر طراحی اگر سالی یک طرح خوب تهیه کند ، بهتر از آن است که هر ماه روی چند طرح اقتباسی و بی ارزش کار کند .


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 13 _ تصویر روزنامه کیهان مورخه 20 فروردین1353 بهمراه تصویر و مصاحبه استاد حسین پور کاظم



استاد حسین پور کاظم بعد سالها فعالیت هنری و اقتصادی در عرصه فرش تبریز، اینک در آستانه 70سالگی ، سرخوش از یاد آن دوران ، فروتنانه  یافته ها و داشته هایش از فرش تبریز را در اختیار دانشجویان وعلاقمندان قرار میدهد ، چون شاخه ای از درخت زیبا و تنومند فرش تبریزکه زینت افزای گلستان فرش ایران است .  


توضیح : اصل تمامی عکس ها و مدارک ارائه شده در نزد نگارنده می باشد.


Saeid  Ronaghian Tabrizi
Ronaghian@gmail.com

 


کلیدواژه ها: استاد پورکاظم | سعيد رونقيان تبريزی | طراحی قالی | اساتيد تبريز | اساتيد طراحی قالی |

دفعات مشاهده: 7243 بار   |   دفعات چاپ: 2035 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 60 بار   |   0 نظر



CAPTCHA

عضویت در انجمن


 
روزشمار
0 روز مانده به


 

 نمادهای اعتماد
 درباره انجمن
در نخستین همایش ملی فرش در آموزش عالی که در مهرماه سال ۱۳۷۹ با شرکت تمام دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزش‌عالی ذیربط، وزارتخانه‌ها و همچنین جمعی از محققان، مؤلفان و هنرمندان فرش کشور در دانشگاه کاشان برگزار شد، ضرورت وجود یک نهاد علمی به‌طور جدی احساس شد. پس از پیگیری و مکاتبات بسیار، در جلسه ۱۳۸۱/۰۳/۲۲ تأسیس انجمن علمی فرش ایران در کمیسیون انجمن‌های علمی وزارت علوم تحقیقات و فناوری به تصویب رسید.انجمن فعالیت رسمی خود را در تاریخ ۱۳۸۱/۱۱/۰۸ با دریافت مجوز از اداره تبت شرکت‌ها آغاز نمود.
 
مطالب پربازدید
 
 نظرات شما
 
اشتراک در خبرنامه
 
لطفاً نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه در کادر زیر وارد کنید.
آمار
کاربران حاضر در پایگاه: 0

مهمانان حاضر در پایگاه: 8

کل کاربران ثبت شده: 495

بازدیدهای روز جاری: 213

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به انجمن علمی فرش ایران است.
بازنشر اطلاعات: استفاده از مطالب ارایه شده در این پایگاه با ذکر منبع آزاد است.
© 2015 All Rights Reserved | Iran Carpet Scientific Association
Designed & Developed by : Yektaweb