سلسله گفتاری پیرامون هنر و هنرمندان قالی تبریز/ مقاله چهارم/ استاد پورکاظم

 | تاریخ ارسال: 1392/8/2 | 
 



جرعه ای از جام عشق
سلسله گفتاری پیرامون هنر و هنرمندان قالی تبریز


تحقیق و نگارش از : سعید رونقیان تبریزی

مقدمه
تا کنون درموضوع قالی ایران و مجموعه عوامل آن  ، بسیار گفته و نوشته اند ، وهراندیشه ای با ویژه گیهای خاستگاه خود به شرح و وصف آن پرداخته است ، اما آنچه دراین میان جای تامل دارد عدم و یا کمینه بودن مطلبی گفتار و نوشتارهائیست که قالی وعوامل آن را آنگونه که هست ، نموده باشد و به عبارت دیگر، آنگونه قالی ایران وعوامل آن را نمایانده باشد که هویت مفهومی وموضوعی آن مستقل ازشخصیت حقیقی یا حقوقی گوینده یا نویسنده  ، برای خواننده یا شنونده قابل درک ودریافت باشد.
البته بی هیچ اشارتی برآگاهان امر روشن است که بررسی کارشناسانه وعلمی قالی ایران بطورهمه جانبه ، به جهت وسعت جغرافیایی وگسترده گی موضوعی ومفهومی آن ، امرچندان سهل وساده ای نیست ، مخصوصا آنگاه که عقبه تاریخی نیزبراین عوامل افزوده شود که درآن صورت وقتی سخن از قالی ایران است ، حیطه کلام از پارت و ماد است تا به امروز، درمنطقه ای به وسعت جغرافیایی ختن تا قسطنطنیه .
نگارنده همواره وبه هر بهانه ای متذکر این باورعقلی و علمی بوده است که هیچ کس نمیتواند به تنهایی قالی ایران را بطورهمه جانبه شناخته و بشناساند وادعای هرمدعی در این مقام جز لاف و گزاف نخواهد بود ، ولذا تنها راه شناخت فرش ایران روش استقرائی است تا بتوان از کنارهم نهادن مجموعه یافته های نظری وعملی همگان ، تعریف و توصیفی جامع و کامل از قالی ایران و مجموعه عوامل آن ارائه نمود.
درپی این اندیشه به نسبت وسع و توان ، در جهت شناساندن گوشه ای از قالی ایران آنهم در محدوده زمانی و مکانی معین ، سلسله گفتاری به علاقمندان تقدیم می شود که درهرمقاله ازآن به طور مستقل یکی از عوامل قالی تبریز اعم از طراح و نقاش ، تولید کننده ، خبره ، امضا ها ، وهرآنچه بنوعی در شکل یا هویت قالی تبریز نقشی داشته است ، معرفی خواهد شد .
لازم به ذکر است  که شرح و تفصیل جزئیات  هر مورد ، خارج از عهده مقالات بوده ،  لذا به ایجاب نوشتار، به صفات برجسته و نکات کلیدی هر مورد بسنده نموده و بگو نه ایکه خللی به موضوع وارد نشود رعایت اختصار شده است .
توضیح لازم دیگر اینکه  بحسب احساس ضرورت عقلی، بر خلاف عرف معمول از عوامل و نقش آفرینانی سخن آغاز می کنیم که در قید حیات و حدالامکان مرجع و منبع همین نوشتارها باشند ، چرا که اگراین نقد بگذاریم و به نسیه ها بپردازیم ، چه بسا همین افراد معدود و منابع محدود را نیز که بمثابه دائره المعارف هایی از احوال قالی تبریز هستند  ، بدون اخذ و ثبت هیچ شرح و احوالی از کف بدهیم .



 مقاله چهارم
حسین پورکاظم

یادگار پدر



مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 1 _ استاد حسین پور کاظم


 پسر کو ندارد نشان از پدر     تو بیگانه خوانش مخوانش پسر


در حقیقت این مقاله را باید بنوعی مکملی برمقاله سوم پنداشت ، چرا که استاد حسین پور کاظم بنا بر پنداروتائید خودشان ، چنانچه درعرصه فرش تبریز قلمی زده یا حرفی برای گفتن داشته ، همگی  درحاصل تجربیاتی بوده است که درمحضر پدرآموخته واندوخته است .



مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 2 _ استاد حسین پور کاظم ( با فلش مشخص گردیده) و استاد محمد علی قره باغی در مکتب مرحوم استاد حاج رحیم پور کاظم



در سال 1324 استاد حسین پور کاظم پا به عرصه وجود نهاد و پس ازسپری نمودن دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی ، به کارخانه قالیبافی پدر راه یافته وکمک دست پدرگردید .

مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 3 _ عکسی از دوران کودکی استاد حسین پور کاظم در منزل پدری و در کنار یکی از فرش های تولیدی پدر


درهمان دوران ضمن تحصیل ، بهمراه پدربا اشتغال به امورات تولیدی کارگاه قالیبافی و رسیدگی به دارهای بیرون ازکارگاه ، خود را برای میراث داری شایسته هنرپدردرآینده آماده می نمود.
 استاد حسین پور کاظم پس از آنکه طراحی را در محضر پدر آموخت و همچنین تقریبا با تمام مسائل مربوط به فرش از تولید گرفته تا تجارت از نزدیک و بیواسطه آشنا گردید ، درهنگامه ورود به دهه چهارم عمربود ه و احساس می نمود توان و تجربه لازم را برای پاسداری از نام و میراث پدر داراست ، از همین روی در سال 1352 تصمیم به استقلال از پدر گرفته و اندوخته های خود را شخصا به بوته آزمایش می نهد .

مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 4 _ یکی از طرح های نو آورانه استاد حسین پور کاظم


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 5 _ فرشی که از روی طرح استاد حسین پور کاظم با تغییرات اندکی باز بافی شده است.


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 6 _ مدل طرح بوته از آثار استاد حسین پور کاظم بر روی کاغذ کالک .


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 7 _ مدل طرح بوته با نمای نزدیک


استاد در این دوران جدید از حیات هنری ، طراحی های بسیاری بنا به سفارش تولید کنندگان معروف فرش تبریز همانند  آقایان شهسوار پور، فضائلی ، عظیمی ، خوش حق وامثالهم انجام داده و حتی پسرعمویشان آقای ششگلانی که ساکن مشهد مقدس ویکی ازتولید کنندگان خوش سلیقه و صاحب نام آن دیارند ، از این ذوق و هنر بهره مند گردید ، که ثمره اش درفرش هائی زیبا با مارک " ششگلانی "  جلوه گرگشته ومعروف بازارفرش مشهد بلکه ایران شد .
استاد حسین پور کاظم  مضاف بر طراحی ، که آشنایان امر بر صعوبت آن در آن دوران آگاهند ، به امورتولید نیز مشغول و قالی ها و تابلو فرش های زیبایی به دوستداران و علاقه مندان فرش تبریز ارائه نموده اند .


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 8 _ استاد حسین پور کاظم در کنار یکی از فرشهای تصویری تولیدی خودشان


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 9 _ عکسی مربوط به یکی از تابلو فرش های تولیدی استاد حسین پور کاظم


پس از وفات مرحوم استاد حاج رحیم  پورکاظم ، دست اندر کاران صنعت حوله بافی که قلم و هنر آنمرحوم را در پسردیده بودند ، به سراغ استاد آمده و طرح های زیبای فراوانی را بیادگار از ایشان بربافته هایشان نشاندند.


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 10 _ یکی از نقوش زیبای ترسیمی توسط استاد حسین پور کاظم برای تولید کنندگان حوله


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 11 _ طرحی دیگر از استاد حسین پور کاظم برای استفاده در بافت حوله


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 12 _ نقش گل و پروانه یادگاری از استاد حسین پور کاظم برای تولید کنندگان حوله


استاد از همان اوان فعالیت هنری تا به امروز ، علاوه بردغدغه بروز نگه داشتن طراحی فرش تبریز همواره بر این نکته تاکید داشته و دارند که باید طرح های اصیل قالی تبریز بطور مستند حفظ  ونگهداری شوند تا بعنوان منبع الهام و پشتوانه ای قوی برای آیندگان باشد ، لکن قصد استاد از این سخن تقلید و اقتباس نیست که سخت از آن بیزار و معتقد به مبتکر بودن طراح قالی می باشند ، همانگونه که در مصاحبه با روزنامه کیهان مورخه فروردین 1353 شمسی در ارتباط با این نکات چنین بیان داشته اند :
..... هر طراحی اگر سالی یک طرح خوب تهیه کند ، بهتر از آن است که هر ماه روی چند طرح اقتباسی و بی ارزش کار کند .


مقاله چهارم استاد پورکاظم

عکس شماره 13 _ تصویر روزنامه کیهان مورخه 20 فروردین1353 بهمراه تصویر و مصاحبه استاد حسین پور کاظم



استاد حسین پور کاظم بعد سالها فعالیت هنری و اقتصادی در عرصه فرش تبریز، اینک در آستانه 70سالگی ، سرخوش از یاد آن دوران ، فروتنانه  یافته ها و داشته هایش از فرش تبریز را در اختیار دانشجویان وعلاقمندان قرار میدهد ، چون شاخه ای از درخت زیبا و تنومند فرش تبریزکه زینت افزای گلستان فرش ایران است .  


توضیح : اصل تمامی عکس ها و مدارک ارائه شده در نزد نگارنده می باشد.


Saeid  Ronaghian Tabrizi
Ronaghian@gmail.com

 


کلیدواژه ها: استاد پورکاظم | سعيد رونقيان تبريزی | طراحی قالی | اساتيد تبريز | اساتيد طراحی قالی |

دفعات مشاهده: 7499 بار   |   دفعات چاپ: 2075 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 60 بار   |   0 نظر



CAPTCHA

عضویت در انجمن


 
روزشمار




 

 نمادهای اعتماد
 درباره انجمن
در نخستین همایش ملی فرش در آموزش عالی که در مهرماه سال ۱۳۷۹ با شرکت تمام دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزش‌عالی ذیربط، وزارتخانه‌ها و همچنین جمعی از محققان، مؤلفان و هنرمندان فرش کشور در دانشگاه کاشان برگزار شد، ضرورت وجود یک نهاد علمی به‌طور جدی احساس شد. پس از پیگیری و مکاتبات بسیار، در جلسه ۱۳۸۱/۰۳/۲۲ تأسیس انجمن علمی فرش ایران در کمیسیون انجمن‌های علمی وزارت علوم تحقیقات و فناوری به تصویب رسید.انجمن فعالیت رسمی خود را در تاریخ ۱۳۸۱/۱۱/۰۸ با دریافت مجوز از اداره تبت شرکت‌ها آغاز نمود.
 
مطالب پربازدید
 
 نظرات شما
 
اشتراک در خبرنامه
 
لطفاً نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه در کادر زیر وارد کنید.
آمار
کاربران حاضر در پایگاه: 0

مهمانان حاضر در پایگاه: 16

کل کاربران ثبت شده: 529

بازدیدهای روز جاری: 24

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به انجمن علمی فرش ایران است.
بازنشر اطلاعات: استفاده از مطالب ارایه شده در این پایگاه با ذکر منبع آزاد است.
© 2015 All Rights Reserved | Iran Carpet Scientific Association
Designed & Developed by : Yektaweb